Wanneer je een bedrijf start met een of meerdere partners, is het enthousiasme vaak groot. De focus ligt op het ontwikkelen van het product, het vinden van klanten en het laten groeien van de onderneming. Juridische documenten lijken dan misschien een formaliteit, maar een goed opgestelde aandeelhoudersovereenkomst is een van de meest kritische documenten voor het succes op de lange termijn. Het is een routekaart die bepaalt hoe je samenwerkt, beslissingen neemt en, heel belangrijk, hoe je omgaat met de toetreding of het vertrek van een aandeelhouder.
Het ontbreken van een heldere overeenkomst is een recept voor problemen. Wat gebeurt er als aandeelhouders een conflict krijgen over de strategie? Hoe wordt de winst verdeeld? En wat zijn de regels als iemand zijn aandelen wil verkopen? Door deze scenario’s vooraf te bespreken en vast te leggen, kun je veel conflicten voorkomen. Een goede aandeelhoudersovereenkomst biedt duidelijkheid, beschermt alle betrokkenen en zorgt voor stabiliteit, wat essentieel is voor de continuïteit van de onderneming.
Cruciale afspraken over zeggenschap en winstverdeling
De kern van elke aandeelhoudersovereenkomst bestaat uit afspraken over zeggenschap en winstverdeling. Wie heeft de leiding en hoe worden de vruchten van het succes gedeeld? Het is van vitaal belang om hierover duidelijke en ondubbelzinnige afspraken te maken. Bepaal welke beslissingen een gekwalificeerde meerderheid van de stemmen vereisen. Dit zijn vaak strategische beslissingen, zoals een fusie, de uitgifte van nieuwe aandelen of een grote investering. Dit voorkomt dat één aandeelhouder met een nipte meerderheid cruciale beslissingen kan doordrukken.
Daarnaast moet de winstverdeling helder zijn. Wordt de winst volledig uitgekeerd als dividend, of wordt een deel geherinvesteerd in het bedrijf? Leg een dividendbeleid vast. Dit creëert voorspelbaarheid en voorkomt discussies aan het einde van elk boekjaar. Een stabiel financieel beleid is ook extern van belang. Bijvoorbeeld, een gezonde cashflow is cruciaal. Voor ondersteuning hierbij kun je bij Simpelfactoring altijd direct starten met het optimaliseren van je financiële stromen.
Exit clausules en het voorkomen van conflicten
Geen enkele samenwerking is voor eeuwig. Daarom zijn goede exit clausules onmisbaar. Deze bepalingen regelen wat er gebeurt als een aandeelhouder het bedrijf verlaat, of dit nu vrijwillig is, door een geschil of door onvoorziene omstandigheden. Zonder deze clausules kan het vertrek van een aandeelhouder het bedrijf verlammen.
- Aanbiedingsplicht: Deze clausule verplicht een vertrekkende aandeelhouder om zijn aandelen eerst aan de zittende aandeelhouders aan te bieden.
- Waarderingsmethode: Leg vast hoe de waarde van de aandelen wordt bepaald bij een exit om discussies over de prijs te voorkomen.
- ‘Good leaver’ vs. ‘Bad leaver’: Maak onderscheid in de voorwaarden voor vertrek. Een ‘bad leaver’ (bv. bij fraude) krijgt vaak een lagere prijs voor zijn aandelen dan een ‘good leaver’ (bv. bij pensioen).
- Tag-along en Drag-along: Een tag-along geeft minderheidsaandeelhouders het recht om mee te verkopen als een meerderheidsaandeelhouder zijn belang verkoopt. Een drag-along verplicht minderheidsaandeelhouders om mee te verkopen als een koper het hele bedrijf wil overnemen.
Door deze zaken vooraf te regelen, creëer je een stabiel en voorspelbaar kader. Dit is niet alleen prettig voor de huidige aandeelhouders, maar maakt je bedrijf ook aantrekkelijker voor toekomstige investeerders of kopers. Het toont aan dat er is nagedacht over de structuur en continuïteit, wat het vertrouwen vergroot.
Welke afspraken over zeggenschap en winstverdeling moeten erin staan
Leg vast wie welke beslissingen mag nemen en hoe de winst wordt verdeeld. Denk hierbij aan stemrecht bij strategische keuzes en de formule voor het uitkeren van dividend.
Hoe kan ik met een overeenkomst conflicten in de toekomst voorkomen
Door vooraf duidelijke regels af te spreken voor potentiele scenario’s zoals ziekte een geschil of een exit. Dit zorgt voor duidelijkheid en voorkomt dat emoties de overhand nemen.
Welke clausules zijn belangrijk bij toetreding of vertrek
Denk aan een ‘leaver’ regeling die bepaalt wat er met aandelen gebeurt bij vertrek en een aanbiedingsplicht. Voor toetreders is een ‘drag-along’ en ‘tag-along’ clausule vaak van belang.